Szparagi – jak kupować i przygotowywać – poradnik krok po kroku

Sezon na szparagi trwa od połowy kwietnia do końca czerwca, niestety zbyt krótko, dlatego cieszmy się każdym dniem, korzystając z ich dobroci. Nie zawsze jednak łatwo jest wybrać te najlepsze i najsmaczniejsze, wiedzieć, jak je oczyścić i odpowiednio przygotować. Chciałabym pomóc Wam – dzięki temu mini przewodnikowi.

Szparagi – jak kupować i przygotowywać – poradnik krok po kroku:

1. RODZAJE SZPARAGÓW
2. JAK KUPOWAĆ SZPARAGI?
3. JAK PRZECHOWYWAĆ SZPARAGI?
4. JAK CZYŚCIĆ SZPARAGI?
5. ODPADKI PO SZPARAGACH – niczego nie wyrzucamy
6. JAK GOTOWAĆ SZPARAGI?
7. PRZEPISY NA SZPARAGI

RODZAJE SZPARAGÓW

Szparagi można podzielić na pięć głównych grup:

• ZIELONE – o długich, smukłych łodygach, które mogą różnić się grubością. Ich kolor jest wynikiem ekspozycji na światło słoneczne podczas wzrostu i z wysokiej zawartości chlorofilu. Najlepszy czas na zielone szparagi to wiosna, szczególnie od kwietnia do czerwca. W sezonie są najsmaczniejsze, pełne wartości odżywczych. Mają delikatny smak z lekką nutą słodyczy.
• BIAŁE – uważane za najbardziej cenione, jako jedyne spożywane są w całości. Rosną z dala od światła, zakopane i przykryte ziemią. Brak ekspozycji na słońce uniemożliwia fotosyntezę, stąd ich biała barwa. Mają łagodniejszy i bardziej delikatny smak niż zielone szparagi. Mogą mieć lekko gorzkawy posmak. Są grubsze niż zielone szparagi. Ich łodygi są proste i mają zamknięte, delikatne główki a po ugotowaniu są również bardziej kruche.
• FIOLETOWE – mniej znana odmiana szparagów, która wyróżnia się intensywnym kolorem, dzięki wysokiej zawartości antocyjanów, roślinnych pigmentów o silnych właściwościach antyoksydacyjnych. W czasie gotowania kolor może zanikać, zmieniając się na zielony. Fioletowe szparagi cenione są za swój słodszy posmak, który wynika z wyższej zawartości cukrów.
• RÓŻOWE – rzadko spotykana odmianą szparagów, typowa dla Mezzago (we włoskiej prowincji Monza-Brianza) i Cilavegna (Pawia). Różowe szparagi mają delikatny, lekko słodkawy posmak.
• DZIKIE – cieńsze i bardziej smukłe, nieregularne i mniej proste niż uprawiane szparagi. Szparagi te rosną spontanicznie wzdłuż piaszczystych wybrzeży, gajów oliwnych, żywopłotów i lasów, szczególnie w Europie Południowej. Mają bardziej intensywny i wyrazisty smak.

Szparagi – jak kupować i przygotowywać – poradnik krok po kroku

JAK KUPOWAĆ SZPARAGI?

Kupując świeże szparagi, należy zwracać uwagę na kilka szczegółów:

1. Najlepsze szparagi są dostępne w sezonie, który trwa od wiosny do wczesnego lata. Szparagi kupowane poza sezonem mogą być mniej smaczne i bardziej włókniste.
2. Przede wszystkim warzywa muszą być jędrne w dotyku, nienaruszone i bez oznak zgnilizny.
3. Musimy dokładnie sprawdzić główki, które powinny być zamknięte i zwarte, ponieważ z biegiem czasu mają tendencję do otwierania się.
4. Łodygi powinny być twarde i elastyczne. Unikajmy szparagów z uschniętymi i zdrewniałymi końcówkami i pomarszczonymi, miękkimi łodygami.
5. Szparagi powinny mieć świeży i delikatny zapach. Unikajmy tych o nieprzyjemnym lub kwaśnym aromacie.
6. Jeśli to możliwe, wybierajmy szparagi o tej samej grubości i wielkości, co zapewni równomierne gotowanie.
7. Cienkie szparagi są delikatniejsze, podczas gdy grubsze mogą być intensywniejsze w smaku.

JAK PRZECHOWYWAĆ SZPARAGI?

1. Przed włożeniem ich do lodówki szparagi zawijamy w wilgotna ściereczkę i wkładamy do szuflady na warzywa, w której możemy przechowywać maksymalnie 3-4 dni.
2. Możemy także przechowywać pionowo w naczyniu z niewielką ilością wody na dnie (około 2-3 cm), podobnie jak bukiet kwiatów, dzięki czemu przedłużymy ich świeżość.
3. Zamrożone, surowe i pokrojone na kawałki szparagi możemy przechowywać przez ok. 4-5 miesięcy.

JAK CZYŚCIĆ SZPARAGI?

1. Szparagi opłukujemy pod zimną, bieżącą wodą, aby usunąć wszelkie zanieczyszczenia.
2. Zabrudzenia łodyg, zwłaszcza w przypadku białych szparagów, możemy usunąć przy pomocy szczoteczki do warzyw.
3. Zielone szparagi – jeśli są młode i cienkie, obieranie nie jest konieczne. W przypadku starszych i grubszych łodyg dolną połowę łodygi obieramy za pomocą obieraczki do warzyw, usuwając twardą skórkę w kierunku dolnego końca szparagów.
4. Białe szparagi wymagają obierania całej łodygi od główki w dół, ponieważ ich skórka jest o wiele twardsza.
5. Usuwanie zdrewniałych końcówek– szparag chwytamy w obie ręce i delikatnie naciskamy, aż łodyga się złamie. Szparagi naturalnie łamią się w miejscu, w którym zaczyna się miękka i najsmaczniejsza część a kończy twarda i włóknista. Alternatywnie, możemy przyciąć końcówki nożem, odcinając pierwsze 3-4 cm od dolnej części łodygi.

Szparagi – jak kupować i przygotowywać – poradnik krok po kroku

ODPADKI PO SZPARAGACH – niczego nie wyrzucamy

Twarde końcówki szparagów, mają takie same właściwości odżywcze jak ich górna część, główka, dlatego nie warto ich wyrzucać. Pomimo że są twardsze i bardziej włókniste, można przygotować z nich np. bulion, który wykorzystamy do przygotowania risotto.

Końcówki szparagów możemy również ugotować z innymi warzywami np. ziemniakami, cukinią, porami, koprem włoskim i zmiksować z dodatkiem bulionu. Otrzymamy przepyszną zupę krem, której smak możemy podkręcić dodatkiem np. wytrawnej granoly z tahiną.

JAK GOTOWAĆ SZPARAGI?

Szparagi możemy przygotowywać na różne sposoby – blanszować, gotować na parze, piec, grillować lub smażyć. Ważne jest, aby obróbka termiczna nie trwała zbyt długo, aby szparagi zachowały chrupkość i smak.

Aby uzyskać optymalne gotowanie, najlepiej wybierać szparagi o tej samej grubości.

Blanszowane

1. W wysokim garnku zagotowujemy dużą ilość osolonej wody.
2. Szparagi zbieramy w pęczek, zawiązujemy sznurkiem, następnie umieszczamy je pionowo w garnku wypełnionym wodą do 1/3 łodyg.
3. Garnek przykrywamy, pozostawiając główki poza wodą i gotując wyłącznie przy użyciu ciepła pary.
4. Wkładamy szparagi do wrzącej wody i gotujemy 2-4 minuty (w przypadku cienkich szparagów) lub 4-6 minut (w przypadku grubszych), aż będą miękkie, ale chrupiące.
5. W międzyczasie przygotowujemy miskę z lodowatą wodą z kostkami lodu.
6. Ugotowane szparagi od razu wkładamy do lodowatej wody, aby zatrzymać proces gotowania i zachować ich jasny kolor.
7. Po ostudzeniu szparagi odsączamy i delikatnie osuszamy ręcznikiem papierowym.
8. Szparagi podajemy jako dodatek do innych potraw np. makaronu.

Gotowane na parze

1. Szparagi umieszczamy w koszyku do gotowania na parze.
2. Gotujemy na parze ok. 4-5 minut (w przypadku cienkich szparagów) lub 6-8 minut (w przypadku grubszych), aż będą miękkie, ale chrupiące.
3. Szparagi podajemy od razu po ugotowaniu, doprawione według uznania lub z ulubionym sosem.

Smażone

1. Na patelni rozgrzewamy niewielką ilość oliwy z oliwek lub masła klarowanego.
2. Wrzucamy szparagi i smażymy na średnim ogniu przez 5-7 minut, mieszając od czasu do czasu, aż będą miękkie i lekko zrumienione.
3. Szparagi podajemy od razu po usmażeniu, doprawione do smaku solą, pieprzem lub czosnkiem.

Pieczone

1. Piekarnik rozgrzewamy do temperatury 200°C.
2. Szparagi rozkładamy w jednej warstwie na blasze do pieczenia natłuszczonej olejem lub pokrytej papierem kuchennym.
3. Nie nakładamy ich na siebie, w przeciwnym razie nie będą się równomiernie opiekać.
4. Szparagi polewamy oliwą z oliwek, doprawiamy do smaku solą oraz pieprzem i delikatnie mieszamy, aby równomiernie pokryły się przyprawami.
5. Pieczemy ok. 12-15 min., aż będą miękkie i lekko zrumienione. Stan upieczenia szparagów sprawdzamy, wbijając w nie widelec. Jeśli widelec lekko wchodzi, szparagi są gotowe.
6. Tak przygotowane szparagi podajemy na ciepło jako dodatek do dań głównych lub jako samodzielną przekąskę np. z jajkiem sadzonym.

Grillowane

1. Szparagi skrapiamy oliwą z oliwek, doprawiamy do smaku solą oraz pieprzem.
2. Grill rozgrzewamy do średnio-wysokiej temperatury.
3. Szparagi grillujemy ok. 2-3 minuty z każdej strony, aż będą miękkie i zrumienione.
4. Zgrillowane szparagi podajemy na ciepło np. z dodatkiem soku z cytryny, polane oliwa i posypane startym parmezanem lub innymi ulubionymi dodatkami.

A może surowe

Szparagi możemy spożywać również na surowo, np. w sałatkach warzywnych z dodatkiem serów pleśniowych, wędzonego łososia, jajek ugotowanych na twardo. Jeśli szparagi nie są cienkie, wystarczy przekroić ich wierzchołki wzdłuż na pół. Surowe szparagi będą też smacznym dodatkiem do kanapek lub warzywnych dipów.

Pomimo niezwykłych wartości odżywczych szparagi przeciwwskazane są u osób cierpiących na dnę moczanową oraz schorzenia dróg moczowych i nerek, ze względu na dużą ilość związków purynowych i kwasu moczowego.

PRZEPISY NA SZPARAGI

Szparagi mają wszechstronne zastosowanie w kuchni. Mogą być doskonałym dodatkiem do makaronów i risotto, dań mięsnych lub rybnych, a także składnikiem wzbogacającym sałatki i wytrawne tarty lub bazą do kremów.

Na moim blogu w zakładce szparagi znajdziecie między innymi przepis na:

• Szparagi po mediolańsku z jajkiem sadzonym
• Kremowe risotto ze szparagami
• Tarta na francuskim cieście ze szparagami
• Sałatka ziemniaczana z jajkami i szparagami
• Pieczona frittata ze szparagami

A jaki jest Wasz ulubiony przepis na przygotowanie szparagów?

Szparagi – jak kupować i przygotowywać – poradnik krok po kroku

W przypadku pytań dot. przepisu możecie skontaktować się ze mną na FB lub na IG, lub zostawić je w komentarzu w zakładce kontakt.

Życzę Ci wspaniałego czasu spędzonego w kuchni z moimi przepisami i smacznego! Miłego gotowania!